Ταξίδι στο Χρόνο με το τρένο της Καλαμπάκας (Μέρος 12ο) - Τα «νέα»…. από το 1926

Ταξίδι στο Χρόνο με το τρένο της Καλαμπάκας (Μέρος 12ο).

Συνέχεια από το προηγούμενο

 

Τα «νέα»…. από το 1926:

Οι πολιτικές εξελίξεις

Μπαίνοντας το 1926 βρήκε στην Κυβέρνηση τον στρατηγό Θόδωρο Πάγκαλο ο οποίος έκανε ένα πραξικόπημα, στις 25 Ιουνίου 1925, και ο ίδιος το ονόμασε «Δημοκρατικό». Τα αστικά κόμματα περίμεναν πως ο Πάγκαλος θα προκηρύξει εκλογές για να τον διαδεχτεί μια κοινοβουλευτική, εκλεγμένη από το λαό, Κυβέρνηση. Αντίθετα ο ίδιος έχοντας φιλοδοξίες να κυβερνήσει προκήρυξε δικτατορία στις 4 Ιανουαρίου λέγοντας πως «Επειδή τα κόμματα δεν μπορούν να ξεπεράσουν τις διαφορές τους για να κυβερνήσουν όλοι μαζί, ο κοινοβουλευτισμός είναι αδύνατον να βοηθήσει την Ελλάδα στη δύσκολη περίοδο που διανύει». [1]

Εκλογή Πρόεδρου της Δημοκρατίας. (ποιάς Δημοκρατίας;)

Στις 15 Μαρτίου παραιτείται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Παύλος Κουντουριώτης βλέποντας την αποτυχία της Κυβέρνησης στην οικονομία, τις διώξεις, τον αυταρχισμό και τον δημόσιο εξευτελισμό που υπέστη με το «κυνήγι της φούστας» κ.α. Δημιουργήθηκε επί της ουσίας πολιτική κρίση αφού δεν υπήρχε βουλή για να εκλέξει νέο Πρόεδρο. Έτσι ήλπιζε ο Κουντουριώτης ότι ο Πάγκαλος θα παραιτούνταν.

Εικόνα 1. «Ο Πάγκαλος για την αποχή

Όμως ο δικτάτορας δεν «πτοείται» από τέτοια και προκηρύσσει εκλογές για την ανάδειξη νέου Προέδρου απ ευθείας από το Λαό και μάλιστα έθεσε ο ίδιος υποψηφιότητα. Ο δικτάτορας για να αποφύγει «ενοχλητικές» υποψηφιότητες όπως του Κουντουριώτη, του Ζαΐμη και άλλων ισχυρών πολιτικών, έβαλε όριο ηλικίας στους υποψήφιους που πρέπει να είναι μεταξύ 45 και 65 ετών….  Τα πολιτικά κόμματα προσπάθησαν να στηρίξουν έναν κοινό υποψήφιο, τον  Κων/νο Δεμερτζή, αλλά στην πορεία τα λεγόμενα «δημοκρατικά» κόμματα, του φιλελευθέρου χώρου, το αναίρεσαν και πρότειναν αποχή αλλά και ο μετέπειτα δικτάτορας Ι. Μεταξάς, που ήταν μάλιστα συνεργάτης του Δεμερτζή, δήλωσε απροκάλυπτα ότι θα στηρίξει τον Πάγκαλο!

Ο Δικτάτορας κάνοντας εκλογές με τα όπλα επέβαλε εξ αρχής τη βία και τη νοθεία αναγκάζοντας ολόκληρη την αντιπολίτευση να κηρύξει αποχή. Τελικά όμως εκλέγεται σχεδόν «παμψηφεί» πρόεδρος της «Δημοκρατίας» ο Πάγκαλος ή καλύτερα «Πρόεδρος» της δικτατορίας και ορκίζεται στις 18 τ’ Απρίλη. [2]

Στις 19 Ιουλίου διορίζει Πρωθυπουργό, έναν ασήμαντο σχετικά πολιτικό, τον Αθανάσιο Ευταξία (Αθανάσιος Παπαλουκάς 1849 -1931) ο οποίος θα παραμείνει Πρωθυπουργός για 33 συνεχόμενες ημέρες…

Μια μέρα νωρίτερα στις 18 Ιουλίου για να αποφύγει την υπόσχεση του για εκλογές διέταξε την σύλληψη των Καφαντάρη, Μιχαλακόπουλου, Παπαναστασίου, Παπανδρέου κ.α. και τον εκτοπισμό τους στη Νάξο. Ο Παπαναστασίου του διέφυγε.

Ο Δικτάτορας Πάγκαλος άντεξε και απέκρουσε ήδη τέσσερα πραξικοπήματα (τον Αύγουστο του 1925 στη Λάρισα, τον Οκτώβριο του 1925 με την άφιξη του Πλαστήρα στην Αθήνα, στις 18 Φεβρουαρίου του 1926 και στις 8 Απριλίου στην Θεσσαλονίκη). Όλα είχαν αποτύχει λόγω μικρής συμμετοχής αλλά και έγκαιρης ενημέρωσης του Πάγκαλου.

Ο Πάγκαλος όμως εκτός από τα εσωτερικά «τα κάνει θάλασσα» και στην εξωτερική Πολιτική, στα λεγόμενα «Εθνικά Θέματα». Παρά το ρεζιλίκι που έπαθε με την εισβολή στη Βουλγαρία το 1925 δεν εγκαταλείπει την ιδέα να ανοίξει έναν νέο πόλεμο με την Τουρκία γι αυτό προσπαθεί να δημιουργήσει ένα αντίβαρο στη Συμφωνία Βουλγαρίας -Τουρκίας. Προχωράει σε διαπραγματεύσεις με τη Γιουγκοσλαβία με σκοπό να υπογράψει μαζί της «Σύμφωνο φιλίας». Με τη Συμφωνία αυτή παραχωρεί σκανδαλώδη δικαιώματα στη Γιουγκοσλαβία για την εμπορική της δραστηριότητα. Οι πολιτικοί αρχηγοί διαμαρτύρονται συνεχώς κι αυτός τους εκτοπίζει ξανά όλους. Ακόμα και τον Μεταξά ο οποίος  τον Στήριξε.

Αφού «τα τακτοποίησε όλα» στα μέσα του Αυγούστου φεύγει για διακοπές στις Σπέτσες.   

Ανατροπή του Πάγκαλου από το «Κίνημα» του Κονδύλη

Εικόνα 2. Κονδύλης - Παπάγος και η ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων

Οι δυσαρεστημένοι Βενιζελικοί πολιτικοί σε συνεργασία με  τον Γεώργιο Κονδύλη, εκμεταλλευόμενοι και την απουσία του Πάγκαλου στις Σπέτσες, τη νύχτα της 21ης –ξημερώματα 22ας Αυγούστου, ανατρέπουν τον Πάγκαλο. Η ανατροπή επετεύχθη αναίμακτα αφού συγκεντρώθηκαν όλες οι πολιτικές και στρατιωτικές δυνάμεις που διαφωνούσαν με τον Πάγκαλο σε συνεργασία μάλιστα και των Δημοκρατικών Ταγμάτων τα οποία με επικεφαλής τον Ναπολέοντα Ζέρβα και τον Βασίλη Ντερτιλή πρωταγωνίστησαν στην ανατροπή του δικτάτορα, παρότι τον είχαν στηρίξει αρχικά.  

Ο Πάγκαλος συλλαμβάνεται μέσα στο πλοίο «Η Πέργαμος» όπου είχε επιβιβαστεί για να συγκεντρώσει τις ολιγάριθμες ναυτικές δυνάμεις υπό την ηγεσία του πιστού του Ναύαρχου Κωλιαλέξη. Ο δικτάτορας θα φυλακιστεί εν μέσω «ντενεκεδοκρουσιών» και γιουχαϊσμάτων στο ΙΤΖΕΔΙΝ, στα Χανιά της Κρήτης απ’ όπου θα τον ελευθερώσει ο Ελευθέριος Βενιζέλος τον Ιούλιο του 1928.[3] 

Ο Κονδύλης απελευθερώνει όλους τους πολιτικούς κρατούμενους καλεί τον Ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη να αναλάβει ξανά την Προεδρία και υπόσχεται να προκηρύξει εκλογές στις 24 Οκτωβρίου. [4]

Εικόνα 3. Η Διάλυση των Δημοκρατικών Ταγμάτων

 Πριν παραδώσει την εξουσία στις  9 Σεπτεμβρίου αποφασίζει, ξαφνικά και απροειδοποίητα, (σε συμφωνία με τον Πλαστήρα)  να διαλύσει και να θέσει εκτός νόμου τα «Δημοκρατικά Τάγματα» τα οποία ήταν παραστρατιωτικές οργανώσεις που ευθύνονταν πολλές φορές για την πολιτική αποσταθεροποίηση της Χώρας. Όμως οι επικεφαλείς των «Δημοκρατιών Ταγμάτων» Ναπολέοντας Ζέρβας και Βασίλης Ντερτιλής δεν το δέχονται και αποφασίζουν να αντισταθούν. Γίνεται ένοπλη σύγκρουση στο κέντρο της Αθήνας μεταξύ του στρατού και των «ταγμάτων» αλλά και τη συμμετοχή ένοπλων και άοπλων πολιτών. Η διάλυση και η σφαγή των «Δημοκρατικών Ταγμάτων» αφήνει πίσω της πάνω από 300 νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες [5]

Εκλογές και οικουμενική Κυβέρνηση

Εικόνα 4. Η ΜοναρχοΔημοκρατική "οικουμενική" Κυβέρνηση Ζαίμη

Οι εκλογές πραγματοποιήθηκαν τελικά στις 7 Νοεμβρίου, με το σύστημα της απλής αναλογικής και για πρώτη φορά μετά το 1862 χρησιμοποιήθηκαν εκτυπωμένα ψηφοδέλτια αντί για σφαιρίδια. Για τελευταία φορά χρησιμοποιήθηκαν τα σφαιρίδια και το πλεοψηφικό στα νησιά Ύδρα, Σπέτσες και ψαρά που εκλέγουν 7 βουλευτές. Το ΚΚΕ που κατέρχεται με το ψηφοδέλτιο του ΕΜΕΑ (Ενιαίο Μέτωπο Εργατών Αγροτών και Προσφύγων) κάνει την παρθενική του εμφάνιση στη βουλή με ποσοστό 4,17% και 10 έδρες. Κανένα κόμμα δεν πέτυχε αυτοδυναμία. Δημιουργήθηκε έτσι η οικουμενική κυβέρνηση υπό την προεδρία του Αλέξανδρου Ζαΐμη, στην οποία συνεργάστηκαν τα τέσσερα πρώτα κόμματα (η «Ένωσις Φιλελευθέρων» των Καφαντάρη, Μιχαλακόπουλου, η «Δημοκρατική Ένωσις» του Παπαναστασίου, το «Λαϊκό Κόμμα» του Τσαλδάρη και το «Κόμμα των Ελευθεροφρόνων» του Μεταξά. Η Κυβέρνηση αυτή λόγω των ετερόκλητων δυνάμεων που συμμετείχαν ονομάστηκε Βενιζελομοναρχική ή Μοναρχοδημοκρατική [6]

Άλλες «ενδιαφέρουσες» ειδήσεις από το 1926

Η Πρώτη Ελληνίδα δικηγόρος

Εικόνα 5. Φλαμπουριάρη Μαρία: Η πρώτη Ελληνίδα δικηγόρος στην πρώτη της αγόρευση

Η Πρώτη Ελληνίδα δικηγόρος κάνει την εμφάνισή της στα δικαστήρια και συγκεκριμένα στο στρατοδικείο όπου εκδικάζεται η δίκη των καταχραστών των αναπηρικών συντάξεων και άλλων βοηθημάτων των «θυμάτων πολέμου». Η Πρώτη Ελληνίδα δικηγόρος είναι η νεαρή δεσποινίδα Μαρία Φλαμπουριάρη και υπερασπίζεται στο Στρατοδικείο κάποιους από τους προαναφερόμενους κατηγορούμενους. Ο Πρόεδρος του Στρατοδικείου στο άκουσμα του ονόματος της Μαρίας Φλαμπουριάρη ξαφνιάζεται και ρωτάει: «Γίνονται δεκταί γυναίκες δικηγόροι;» «Μάλιστα, μάλιστα. ακούγεται από τους συνηγόρους και το ακροατήριο» Και ο πρόεδρος αναγκαστικά συναινεί λέγοντας:  «Αν και δεν μας χρειάζονται πολλές γλώσσες, τέλος πάντων…..» [7]

Τσάρλεστον: η νέα χορευτική μόδα

«Η μανία του χορού κατέκτησεν τα τελευταία έτη τον θυλικόν ιδίως κόσμον όσον και η μανία να πρωτοτυπούν, ώστε τελευταίως ένα αυτοκίνητον διασχίζον κεντρικήν οδόν Ευρωπαϊκής μεγαλουπολεως έφερεν επί του επιστεγάσματός του δυο νεαράς χορευτρίας, αι οποίαι  καθ’ όλην τη διάρκειαν της διαδρομής εχόρευον τον νέον χορόν τσάρλεστον» [8]

Ο θάνατος του Φερνάρδο Σερπιέρι

Στις 15 Νοεμβρίου 1926 πεθαίνει ο Φερνάρδος Σερπιέρι, βιομήχανος, τραπεζίτης και ιδρυτής του Συνδέσμου μεταλλευτικών επιχειρήσεων ο οποίος διατέλεσε μέλος του ΔΣ της Αγροτική Τράπεζας και πρόεδρος του ΣΕΚ (Σιδηρόδρομοι Ελληνικού Κράτους). [9]

Ο Φερνάρδος Σερπιέρι ήταν γιος του Ιωάννη Βαπτιστή Σερπιέρη [Giovanni Battista Serpieri] (1832-1887) Ιταλού επιχειρηματία, ο οποίος δραστηριοποιήθηκε στο Λαύριο, αλλά και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, με μεταλλευτικές εργασίες.

Τα «κατορθώματά» του πολλά. Ήταν από τους υπεύθυνους του πρώτου χρηματιστηριακού σκανδάλου στην Ελλάδα, μαζί με τον άλλο «εθνικό ευεργέτη», τον Ανδρέα Συγγρό. 

Ο Σερπιέρης ήταν γνωστός για την σκληρότητα του απέναντι στους μεταλλωρύχους. Φτωχοί εργάτες από όλη την Ελλάδα κατέφθασαν στην περιοχή για να δουλέψουν, ανάμεσα τους και πολλές γυναίκες και παιδιά. Δούλευαν από τα ξημερώματα έως τη δύση του ηλίου χωρίς σταματημό. Τις περισσότερες φορές οι εργάτες πέθαιναν νωρίς από μολυβδίαση ή πνευμονοκονίαση, ασθένειες που εμφανίζονται σε ανθρώπους που εκτίθενται για χρόνια στη σκόνη και τις θανατηφόρες χημικές ουσίες των ορυχείων.

Ο Σερπιέρης πέθανε το 1887. Το 1899 η εταιρεία ανάγκασε τους μεταλλωρύχους με τα δικά τους λεφτά(!) να φτιάξουν άγαλμα στον Σερπιέρη!

Οι μεταλλωρύχοι πήγαν και βρήκαν τον Σουρή ο οποίος τους έγραψε ένα ποίημα. Την ημέρα των εγκαινίων οι επίσημοι τράβηξαν το σεντόνι και εμφανίστηκε το εξής ποίημα του Σουρή από κάτω:

Τι μας θωρείς ακίνητος

και δεν μας κατουράς

αφού και ανδριάντα

σε αξίωσε η Ελλάς;

Δέξου λοιπόν ω Βαπτιστά

ευγνωμοσύνης δώρο

ξερό σκατό κοπανιστό

και από Λαυριώτη κώλο [10]

 

Συνεχίζεται……

Γράφει ο «Θερμαστής»

 

Πηγές

[1] ΦΩΣ 4/1/1926

[2]  Η ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΠΑΓΚΑΛΟΥ  Βενιανάκης Χαράλαμπος

(1925-1926)

[3] ΦΩΣ 24/8/1926

[4] Ριζοσπάστης 23/8/1926

[5] “Δημοκρατικά τάγματα”: Η ιστορία του αντικοινοβουλευτικού βενιζελισμού στον Μεσοπόλεμο

[6] [Ριζοσπάστης 1/12/1926]

[7] ΒΡΑΔΥΝΗ 23/2/1926

[8] ΦΩΣ 24/11/1926 & 1/5/1926

[9] Σερπιέρης Φερδινάνδος | Η Μεγάλη Στοά της Ελλάδος

[10] Ο Σερπιέρι, ο Σουρής και ο Κερατιώτης δήμαρχος που αντιστάθηκε | forkeratea.com

 

Εικόνες

1. ΣΚΡΙΠ 1/1/1926
2. ΦΩΣ 4/4/1926
3. Ριζοσπάστης 24/12/2001
4. “Δημοκρατικά τάγματα”: Η ιστορία του αντικοινοβουλευτικού βενιζελισμού στον Μεσοπόλεμο
5. ΒΡΑΔΥΝΗ 28/2/1926
6. ΦΩΣ 1/5/1926
7. Ο Σερπιέρι, ο Σουρής και ο Κερατιώτης δήμαρχος που αντιστάθηκε | forkeratea.com

 

ΠΑΤΗΣΤΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΕΙΚΟΝΑ ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΟΛΑ ΤΑ ΜΕΡΗ